Δωρεάν μεταφορικά από 45€
Αποστολή εντός 3 ημερών

Η ματωμένη 9η Μαΐου του 1936

Στα άδυτα των αρχείων
Το γεγονός του Μήνα
Η ματωμένη 9η Μαΐου του 1936

Την 9η Μαΐου του 1936 κορυφώθηκε ο πολυήμερος απεργιακός αγώνας των καπνεργατών της Θεσσαλονίκης. Η απεργία, που είχε ξεκινήσει στις 29 Απριλίου, γενικεύθηκε με τη συμμετοχή άλλων εργατικών σωματείων της πόλης και πήρε παλλαϊκό χαρακτήρα.

Στις 9 Μαΐου οι δυνάμεις της χωροφυλακής κατέστειλαν με αιματηρό τρόπο την απεργία. Το αποτέλεσμα της επέμβασης ήταν εκατοντάδες τραυματίες και 12 νεκροί, ανάμεσα τους και ο αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης από το Ασβεστοχώρι. Η απεργία μετατράπηκε στη συνέχεια σε λαϊκή εξέγερση.

 

Η φωτογραφία της μάνας του Τούση, Κατίνας, να θρηνεί πάνω από το άψυχο κορμί του γιου της καταμεσής του δρόμου θα δημοσιευθεί την επομένη από τον Ριζοσπάστη. Η εικόνα θα συγκλονίσει τον Γιάννη Ρίτσο, που θα γράψει την ποιητική συλλογή Επιτάφιος, που θα εκδοθεί τον Ιούνιο του 1936 από τις εκδόσεις του Ριζοσπάστη, με υπότιτλο «Τραγούδια για το μακελειό της Θεσσαλονίκης». Ο φωτογράφος που τράβηξε τη συγκλονιστική αυτή φωτογραφία παραμένει άγνωστος.

 

 

 

 

 

 

 

 

kapnergates-1
kapnergates-2
kapnergates-4
kapnergates-5
kapnergates-1
kapnergates-2
kapnergates-4
kapnergates-5

Την επόμενη μέρα η κηδεία των νεκρών έλαβε χαρακτήρα συλλαλητηρίου. Κόσμος απ’ όλες τις γειτονιές της Θεσσαλονίκης κατέβηκε στο κέντρο της πόλης. Η πλέον γνωστή φωτογραφία της ημέρας εκείνης είναι αυτή που τράβηξε ο δεκαπεντάχρονος τότε Κλείτος Κύρου. Η φωτογραφία δείχνει πλήθος κόσμου να πορεύεται στη Λεωφόρο Στρατού, κρατώντας στεφάνια και πανό, για να συμμετάσχει στην κηδεία των νεκρών της απεργίας. Ένα πανό έγραφε: «Ο λαός της Τούμπας ζητεί την [δυσανάγνωστο] τιμωρίαν των δολοφόνων».

 

 

 

 

Η φωτογραφία βρίσκεται στο αρχείο του Κλείτου Κύρου στο ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη και δημοσιεύθηκε στο Κλείτος Κύρου, Ψήγματα μνήμης. Φωτογραφίες 1936–2000, κείμενα: Ξ.Α. Κοκόλης / Γιώργος Κουμαρίδης, Αθήνα: ΜΙΕΤ, 2011.

 

 

 

Γιώργος Κουμαρίδης

ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ Θεσσαλονίκης

ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ