Εταιρεία Μελέτης της Καθ’ Ημάς Ανατολής
Περιεχόμενα:
Κωνσταντινουπολίτικη θεατρική λογοτεχνία, 1821-1900.
Το θέατρο στην Κωνσταντινούπολη, 1900-1922.
Τα θεατρικά στο Φανάρι της Πόλης μεταπολεμικά.
Η Αθηνά Γερασίμου
Αναμνήσεις από το θέατρο στο Μέγα Ρεύμα
Η Πατριαρχική Μεγάλου του Γένους Σχολή. Ιστορία και Προσφορά. Πρακτικά, Αθήνα, 30 Νοεμβρίου 2002
Εταιρεία Μελέτης της Καθ’ Ημάς Ανατολής
«Η Εταιρεία Μελέτης της καθ’ ημάς Ανατολής συμμετέχει στον εορτασμό της συμπλήρωσης 550 χρόνων από την ίδρυση της Πατριαρχικής Μεγάλης του Γένους Σχολής, με τρόπο που συμβάλλει στην αξιολόγηση της ιστορίας και του έργου της Σχολής.
Έτσι οργάνωσε, στις 30 Νοεμβρίου 2002, με την ευκαιρία συμπλήρωσης 120 χρόνων από τη μεταστέγαση της Σχολής στο περικαλές κόκκινο κτήριό της, στο Φανάρι, στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών, μια ημερίδα αξιολόγησης της προσφοράς της, και ακόμη αφιέρωσε τον πρώτο τόμο του Δελτίου της στη μεγάλη επέτειο…».
Το Ιωακείμειο Παρθεναγωγείο Κωνσταντινουπόλεως και ο Σύνδεσμος Ιωακειμειάδων Αθηνών
Εταιρεία Μελέτης της Καθ’ Ημάς Ανατολής
«…Η Εταιρεία Μελέτης της καθ” ημάς Ανατολής, που θεωρεί την προσφορά του Ιωακειμείου Παρθεναγωγείου και ιδιαίτερα σημαντική και το έργο του Συνδέσμου Ιωακειμειάδων Αθηνών αξιόλογο και υποδειγματικό, ως συνέχεια μάλιστα της ιστορίας και του πνεύματος του Παρθεναγωγείου, ευχαρίστως ανέλαβε την έκδοση, στη σειρά των Μνημών της καθ” ημάς Ανατολής, ενός τόμου αφιερωμένου στις δύο επετείους.
Ο τόμος συγκροτήθηκε βασικά με τα κείμενα των ομιλητών της εκδήλωσης και συμπληρώθηκε με εκείνο της Έλλης Βασιλειάδου, Διευθύντριας του Σχολείου, και του Αναστασίου Ιορδάνογλου, ιστορικού του Παρθεναγωγείου».
(από τον πρόλογο του βιβλίου)
Εταιρεία Μελέτης της Καθ’ Ημάς Ανατολής
Επτά ομιλίες για Πολίτες λόγιους, ιστορικούς, ποιητές και ψάλτες:
Αδαμάντιος Στ. Ανεστίδης, Ο Ειρήναρχος Κόβας ως λογοτέχνης και ζωγράφος
Σταύρος Θ. Ανεστίδης, Ο Μανουήλ Ι. Γεδεών ως ιστορικός
Θεοχάρης Στ. Ανεστίδης, Ο μουσικοδιδάσκαλος Μιχαήλ Χατζηαθανασίου
Ιωάννης Μπασλής, Στέφανος Δάφνης, ο διανοούμενος και δημοτικιστής
Μιχάλης Μερακλής, Ο ποιητής Αλέξανδρος Μπάρας
Πηνελόπη Στάθη, Ο Ξενοφών Σιδερίδης, ο ιστορικός
Ανδρέας Σιταράς, Ο Ιωάννης Παλάσης, ο πρωτοψάλτης
Η Σχολή της Παναγίας (1833) και το Ζωγράφειο Γυμνάσιο (1893) Κωνσταντινουπόλεως
Εταιρεία Μελέτης της Καθ’ Ημάς Ανατολής
Αναζητώντας η ανθρωπότητα τις ρίζες της μέσα στους αιώνες και εντρυφώντας ο μελετητής στη μεγάλη πνευματική πορεία του Ελληνισμού, δεν μπορεί να μη σταθεί με ευλάβεια στον καταλυτικό ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη διατήρηση του ελληνικού πνεύματος κατά τη διάρκεια δύσκολων περιόδων. Αυτή η διαχρονικότητα του Ελληνισμού υποστηρίχθηκε κατά περιόδους και από ορισμένα λαμπρά εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία στο πέρασμα των αιώνων, έχοντας ως στοργική σκέπη το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αναζωπύρωσαν την πνευματική κίνηση και του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης και λάμπρυναν τα ελληνικά γράμματα. Ένα από τα αξιόλογα ενοριακά εκπαιδευτικά ιδρύματα του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης είναι και η Ενοριακή Σχολή της Παναγίας των Εισοδίων της Ελληνικής Ορθοδόξου Κοινότητας Σταυροδρομίου, καθώς και το Ζωγράφειο Γυμνάσιο – Λύκειο που τη διαδέχθηκε. Η μακραίωνη ιστορία τους καθώς και η μεγάλη προσφορά τους στην διαφύλαξη και την ενίσχυση της θρησκευτικής και εθνικής ταυτότητας του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, τα συγκαταλέγει ανάμεσα στα σημαντικότερα εκπαιδευτήρια του υπόδουλου Ελληνισμού. Συνυπολογίζοντας δε και το γεγονός ότι τα σχολεία αυτά ήταν κοινοτικά και μάλιστα της Ελληνορθοδόξου Κοινότητας Σταυροδρομίου, που αποτέλεσε στο τέλος του 19ου και του 20ού αιώνα κέντρο, όπου ο Ελληνισμός ανέπτυξε μεγάλη πολιτιστική δραστηριότητα, τότε εύλογα μεγαλώνει το ενδιαφέρον του ερευνητή για τη δραστηριότητα και την ακτινοβολία των Σχολών αυτών στη μακραίωνη πορεία τους. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ)
Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων
Με την εργασία αυτή ολοκληρώνεται η έρευνα και η μελέτη της σωματειακής οργάνωσης του αλύτρωτου ελληνισμού, των συλλόγων, δηλ., που έδρασαν στην Κωνσταντινούπολη, τη Μικρά Ασία και τη Θράκη. (. . .) Στην παρούσα μελέτη, εφ’ όσον αυτό ήταν δυνατό, οι σύλλογοι καταχωρίστηκαν βάσει της επωνυμίας τους, όπως αυτή περιγράφεται στους κανονισμούς ή έχει αποτυπωθεί στις σφραγίδες. Σε αντίθετη περίπτωση, οι επωνυμίες προέρχονται από τις εφημερίδες και άλλες χειρόγραφες ή έντυπες πηγές, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει βεβαιότητα για τη σωστή μεταφορά της επωνυμίας. Ως έτος ίδρυσης θεωρήθηκε αυτό που αναφέρεται στον κανονισμό ή στην παλαιότερη σφραγίδα. (. . .) (ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)
Βιβλιογραφία των εκδόσεων του Πατριαρχικού Τυπογραφείου Κωνσταντινουπόλεως
Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων
«Ο κατάλογος αυτός περιέχει βιβλιογραφία των εκδόσεων του Πατριαρχικού Τυπογραφείου Κωνσταντινουπόλεως, δηλ. του τυπογραφείου εκείνου που ιδρύθηκε με την επωνυμία «Πατριαρχικό» ως επίσημο όργανο της Μεγάλης του Χριστού εκκλησίας το 1798 και λειτούργησε έως το 1923, έτος κατά το οποίο θα διακοπεί η λειτουργία του. Δεν περιλαμβάνονται, αντιθέτως, τα έντυπα που εκδόθηκαν κατά την τελευταία περίοδο λειτουργίας του, από το 1951 μέχρι το 1964, όταν οι εργασίες του διακόπηκαν οριστικά με απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης της εποχής.
Η βιβλιογραφία αυτή περιλαμβάνει: i) βιβλία -αποκλείστηκαν τα μονόφυλλα/δίφυλλα και οι χάρτες- και ii) περιοδικά. Οι εκδόσεις αυτές έγιναν στην εκάστοτε γλώσσα -και με τους αντίστοιχους, βέβαια, χαρακτήρες-, δηλ. α΄) ελληνική, β΄) βουλγαρική με κυριλλικούς χαρακτήρες, γ΄) εκκλησιαστική σλαβωνική με κυριλλικούς χαρακτήρες, δ΄) τουρκική με ελληνικούς χαρακτήρες, τα λεγόμενα δηλ. καραμανλίδικα, και ε΄) τουρκική με κυριλλικούς χαρακτήρες. Επιπλέον, υπάρχουν και εκδόσεις στη γαλλική, αγγλική και γερμανική γλώσσα, κυρίως για τις περιπτώσεις εκείνες που το Οικουμενικό Πατριαρχείο χρειάστηκε να απευθυνθεί στην Ευρώπη…». (από την εισαγωγή του βιβλίου)
Ο έξω-ελληνισμός. Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη 1800-1922. Πνευματικός και κοινωνικός βίος
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας
«Στην καθιερωμένη προσφώνησή μου κατά την έναρξη των επιστημονικών συμποσίων που οργανώνει η ”Εταιρεία Σπουδών” εδώ και πολλά κιόλας χρόνια, εκτός από τους αναγκαίους χαιρετισμούς και ευχαριστίες, προσπαθώ με λίγα μόνο λόγια να κάνω μια εισαγωγή στο περιεχόμενο κάθε Συμποσίου και να εξηγήσω πώς σκεφτήκαμε στο Διοικητικό Συμβούλιο και αποφασίσαμε να το οργανώσουμε. Αυτό το δεύτερο δεν χρειάζεται να το εξηγήσω όταν συμβαίνει να καλύπτονται επετειακές ανάγκες. Με το Συμπόσιο που αρχίζει σήμερα, θελήσαμε να προσφέρουμε κάτι ανάλογο με το προηγούμενο Συμπόσιο της προηγούμενης χρονιάς, με το αμέσως προηγούμενο δηλαδή, που ήταν αφιερωμένο στον ”ελληνικό εβραϊσμό”: μια γνώση δηλαδή, μια στέρεη επιστημονική γνώση σε χώρους που ο ρητορικός λόγος, φανατικός και μη, εθνικιστικός και μη εθνικιστικός, τους έχει κάνει αδιάβροχους στην επιστημονική ανάλυση. Ένας από αυτούς τους χώρους είναι ο ”εξω – ελληνισμός”. Εννοώ, ο κάθε φορά έξω – ελληνισμός. Η σκέψη και η απόφαση υπακούουν σε όρους συνολικής θέασης του ελληνισμού με την προϋπόθεση του χρόνου και του χώρου». (…)
(ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΚΡΕΜΜΥΔΑ – ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)
Σύνδεσμος των εν Αθήναις Μεγαλοσχολιτών
Διαθέσιμο μόνο στα φυσικά καταστήματα
Ο συγγραφέας στον πρόλογο του τονίζει ότι: «Οφείλω να ομολογήσω ότι αρχική μου πρόθεση υπήρξε η δημιουργία ενός λευκώματος, το οποίο θα αποτελείτο από την αναπαραγωγή των 17 προσωπογραφιών που αποθησαυρίζονται στην έδρα του Συνδέσμου του εν Αθήναις Μεγαλοσχολιτών και από τα συνοδευτικά βιογραφικά σημειώματα τους. Αναφέρει δε ότι η ερευνητική προπαρασκευή και επιστημονική επιμέλεια πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Μικρασιαστικών Σπουδών, του οποίου τυγχάνει και σημαίνων στέλεχος.
Τα κείμενα ξεκινούν με την μελέτη του Καθ. κ. Πασχάλη Κιτρομηλίδη: «Η Πατριαρχική Σχολή και η Ελληνική Παιδεία στην Κων/πολη (15ος – Πρώιμος 19ος αιώνας).
Ακολουθούν οι 17 προσωπογραφίες και βιογραφικά σημειώματα ως εξής: ΙΩΑΚΕΙΜ Γ΄, Ευστάθιος Κλεόβουλος, Γρηγόριος Παλαμάς, Αιμίλιος Νοννότης, Ιωάννης Φιλαλήθης, Αντώνιος Χαρίλαος, Βασίλειος Καλλίφρων, Αναστάσιος Χουρμουζιάδης, Θεμιστοκλής Σαλτέλης, Ανδρέας Σπαθάρης, Νικόλαος Βούρος, Δημήτριος Μοστράτος, Ευάγγελος Αμαξόπουλος, Χρήστος Πανταζίδης, Κορνήλιος Ανδρέα Σπαθάρης, Γεώργιος Ζαρίφης, Ανδρέας Συγγρός.
Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
Διαθέσιμο μόνο στα φυσικά καταστήματα
Το βιβλίο του κυρίου Φωκίωνα Σιδηρόπουλου παρουσιάζει την ιστορία των «Εθνικών του Γένους Νοσοκομείων» στην Κωνσταντινούπολη, σε όλη τη πορεία τους, από το β’ μισό του 18ου αιώνα έως σήμερα. Με αφετηρία τα νοσοκομεία-ξενώνες της Βυζαντινής εποχής, που συνήθως ήταν προσαρτημένα σε μεγάλα μοναστήρια και προσέφεραν τις υπηρεσίες τους σε ασθενείς πολίτες, κυρίως απόρους και αναξιοπαθούντες, τα νοσηλευτήρια της ελληνικής εθνότητας της Κωνσταντινούπολης συνέδεσαν την πορεία τους με τα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορική πορεία του Ελληνισμού της Πόλης.
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου ο συγγραφέας εξετάζει τα χρονικά των τεσσάρων νοσοκομείων που ίδρυσε ο Ελληνισμός της Πόλης κατά τον 18ο αιώνα: το οσπιτάλιο των Γκεμιτζήδων στον Γαλατά, το νοσοκομείο του Πέιογλου στο Σταυροδρόμι, το δεύτερο πανωλικό νοσοκομείο του Βαλουκλή ή των Γουλάδων και το άσυλο των φρενοβλαβών στο Εγρίκαπου. Τα νοσοκομεία αυτά ακολούθησαν ανεξάρτητη ιστορική διαδρομή μέχρι το 1794, οπότε και υπήχθησαν σε Κοινό Ταμείο υπό τη διοίκηση μιας Εφορίας, ενώ το 1839, μετά από μια σειρά επιδημιών που μάστιζαν την Κωνσταντινούπολη, συνενώθηκαν σε ενιαίο νοσοκομείο, το «Νοσοκομείο Βαλουκλή» στο Επταπύργιο.