Η παρούσα ημερίδα εκκινεί από το φαινόμενο της νεοελληνικής Διασποράς για να εστιάσει κατόπιν στην περίπτωση της Τεργέστης, με έμφαση στη λειτουργία του εκεί Ελληνικού Σχολείου, την επακόλουθη σύσταση της Βιβλιοθήκης, τις πλούσιες και πολυποίκιλες συλλογές της, ως πτυχές της δραστηριότητας μιας ενεργούς Ελληνικής Κοινότητας σε ένα πολυπολιτισμικό ευρωπαϊκό περιβάλλον, από το 18ο αιώνα έως σήμερα.
Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Πρόεδρος της Κοινότητας των Ελλήνων Ορθοδόξων Τεργέστης, Αρχ/ος, (εα) ΛΣ, κ. Στυλιανός Ρίτσος.
Ομιλητές θα είναι οι:
• Παναγιώτης Μιχαηλάρης, Ομότιμος Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Τομέας Νεοελληνικών Ερευνών, ΕΙΕ.
• Δημήτριος Μαμμής, Δρ. Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Ca’ Foscari, Βενετία – Καθηγητής Μ.Ε.
• Μαρία Κασωτάκη, Υπεύθυνη Βιβλιοθήκης της Ελληνικής Κοινότητας Τεργέστης – Καθηγήτρια Ελληνικής Γλώσσας, Σχολή Διερμηνέων, Πανεπιστήμιο Τεργέστης.
• Εμμανουήλ Γιαννόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Μουσικών Σπουδών, Σχολή Καλών Τεχνών, ΑΠΘ.
• Βενετία Χατζοπούλου, Δρ. Ελληνικής Φιλολογίας – Παλαιογραφίας, ΙΠΑ/ΜΙΕΤ.
Τεργέστη
Λιμάνι ελεύθερο (porto franco) από το 1719, η Τεργέστη υπήρξε το σημαντικότερο επίνειο της αυτοκρατορίας των Αψβούργων και προνομιακός τόπος ανάπτυξης εμπορικής-επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Μεσόγειο κατά το 18ο και το 19ο αιώνα. Χάρη σε γενναία οικονομικά, κοινωνικά, θρησκευτικά πλεονεκτήματα που παρείχε, πέτυχε να προσελκύσει ξένους από διάφορα σημεία της Ευρώπης, κυρίως της Κεντρικής και των Βαλκανίων.
Οι Έλληνες έμποροι, υπήκοοι τότε της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, εγκαταστάθηκαν και δραστηριοποιήθηκαν στην Τεργέστη από τις αρχές ήδη του 18ου αιώνα, δημιουργώντας σταδιακά μία από τις σπουδαιότερες ελληνικές παροικίες της ιταλικής χερσονήσου.
Με στόχο την εκπαίδευση των νέων της παροικίας στη μητρική τους γλώσσα, η αμιγής Ελληνική Κοινότητα Τεργέστης (Comunità Greco Orientale di Trieste), που συστάθηκε το 1782 και προσεγγίζει πλέον τα 250 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας στο λιμάνι της Αδριατικής, μερίμνησε νωρίς για τη δημιουργία Ελληνικού Σχολείου και Βιβλιοθήκης με τον εμπλουτισμό της.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
17:30-17:45 Προσέλευση
17:45-18:00 Καλωσόρισμα.
Χαιρετισμός από τον Πρόεδρο της Κοινότητας των Ελλήνων Ορθοδόξων Τεργέστης, Αρχ/ο, (εα) ΛΣ, κ. Στυλιανό Ρίτσο.
ΟΜΙΛΙΕΣ
18:00-18:20 Παναγιώτης Μιχαηλάρης, Ομότιμος Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Τομέας Νεοελληνικών Ερευνών, ΕΙΕ.
Η ελληνική διασπορά μετά τον 15ο αιώνα. Το παράδειγμα της Αθήνας
18:20-18:40 Δημήτριος Μαμμής, Δρ. Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Ca’ Foscari, Βενετία – Καθηγητής Μ.Ε.
Η Ελληνική Κοινότητα Τεργέστης (Η δημιουργία και η πορεία της από τον 18ο αι. στο σήμερα). Το Ελληνικό Σχολείο Τεργέστης (1801-1937)
18:40-19:00 Μαρία Κασωτάκη, Υπεύθυνη Βιβλιοθήκης της Ελληνικής Κοινότητας Τεργέστης – Καθηγήτρια Ελληνικής Γλώσσας, Σχολή Διερμηνέων, Πανεπιστήμιο Τεργέστης.
Μία βιβλιοθήκη του παροικιακού ελληνισμού, δύο αιώνες ζωής: Η Βιβλιοθήκη της Ελληνικής Κοινότητας Τεργέστης από τον 19ο στον 21ο αιώνα
19:00-19:20 Εμμανουήλ Γιαννόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Μουσικών Σπουδών, Σχολή Καλών Τεχνών, ΑΠΘ.
Τα Ψαλτικά Χειρόγραφα της Ελληνικής Κοινότητας Τεργέστης. Μια πρώτη παρουσίαση
19:20-19:40 Βενετία Χατζοπούλου, Δρ. Ελλην. Φιλολογίας – Παλαιογραφίας, ΙΠΑ/ΜΙΕΤ
Ελληνικές Κοινότητες της Διασποράς και Συλλογές Χειρογράφων. Η περίπτωση της Τεργέστης.
19:40-20:00 Συζήτηση
Είσοδος ελεύθερη (βάσει χωρητικότητας της αίθουσας)
Διεύθυνση: ΙΠΑ/ΜΙΕΤ Π. Σκουζέ 3, (1ος όροφος)
Είσοδος ελεύθερη (βάσει χωρητικότητας της αίθουσας)
Πληροφορίες: venetia.chatzopoulou@miet.gr & 210 32 21 337
Φωτ.: Άποψη του Μεγάλου Καναλιού στην Τεργέστη. Στο κέντρο ο Άγιος Σπυρίδωνας (1802). Πηγή: Travelogues – Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη