[…] Οι φωτογράφοι που εργάζονται στο πνεύμα της συνθήκης post-doc γνωρίζουν ότι η συλλογική συνείδηση αρνείται ακόμη να αποκολληθεί από την πίστη στη φωτογραφική και ευρύτερα νατουραλιστική συνθήκη της “κοινής πραγματικότητας”, παρά το κλίμα δυσπιστίας της σύγχρονης εποχής και τη χαλάρωση της συμμετοχικότητας. Μια αιτία της σπάνιας ανθεκτικότητας τους ύφους του ντοκουμέντου αποδίδεται στο διαρκώς τροφοδοτούμενο ιδεολογικό του μύθο, καθώς υπήρξε ίσως ενοχλητικό μέσον τεκμηρίωσης και καταγγελίας, ανάμνησης και καταγραφής, αλλά περισσότερο ακόμη φορέας μιας πανίσχυρης προβολής του δυτικού κοσμοειδώλου και των κυρίαρχων αξιών του. Εύστοχα ερωτά ο Tagg: είναι η συνθήκη αυτή αναπαράστασης κάτι που η εξουσία πρέπει να φοβάται ή ένα κανάλι μέσα από το οποίο διαχέεται στο κοινωνικό σώμα; Ο κώδικας αναπαράστασης και τελικά τεκμηρίωσης στο οποίο στηρίζονται η φωτογραφία, ο κινηματογράφος, η τηλεόραση έχει προβληθεί πειστικά ως διαταξικό, διαφυλετικό μέσο, ένα είδος κοινού παρονομαστή. Το φωτογραφικό ντοκουμέντο άλλωστε υπήρξε πρώιμη και ισχυρή συνιστώσα της παγκοσμιοποίησης, καθώς η τεχνική εικόνα επιβλήθηκε από το δυτικό πολιτισμό ως μέτρο περιγραφής, καταγραφής και ελέγχου, στοιχείο κλειδί τελικά για τη χειραγώγηση της συνείδησης σε ένα περιβάλλον παγκοσμιοποίησης. Έτσι, καθίσταται σαφές ότι για λόγους πολιτικούς, με την ευρεία έννοια, η υποχώρηση της νατουραλιστικής συνθήκης και των συμβάσεων που την περιβάλλουν δεν πρόκειται να συμβεί σύντομα ή εύκολα. […]
Ηρακλής Παπαϊωάννου
Στη μεγάλη διεθνή έκθεση με τίτλο “post-doc” που θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και θα αποτελέσει την κεντρική έκθεση της φετινής διοργάνωσης, θα διερευνηθούν ορισμένα σύγχρονα ερωτήματα: έχουμε αμετάκλητα περάσει σε μια εποχή όπου η φωτογραφική αναπαράσταση που φέρει το ύφος του ντοκουμέντου έχει ξεπεραστεί; Έχει η πίστη στο ίχνος του πραγματικού που φέρει η φωτογραφία καταργηθεί; Ή βρισκόμαστε σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών, τεχνολογικών, οικονομικών, κοινωνικών, στην οποία το φωτογραφικό ντοκουμέντο μεταλλάσσεται και αντιστέκεται, υιοθετώντας νέους τρόπους εργασίας και στρατηγικές παρουσίασης, διατηρώντας όμως τη ζωτικότητά του; Στην έκθεσή συμμετέχουν με έργα τους οι καλλιτέχνες Vladimir Mishoukov (Ρωσία), Gilles Saussier (Γαλλία), Edward Burtynsky (Καναδάς), Susan Meiselas (ΗΠΑ), Simon Norfolk (Αγγλία), Frank Thiel (Γερμανία), Jordi Bernadό (Ισπανία), Claudio Perez (Χιλή), MuChen και Shao Yinong (Κίνα), Christien Meindertsma (Ολλανδία), Γιώργος Δεπόλλας, Katharina Mouratidi (Γερμανία-Ελλάδα), Johanna Weber (Γερμανία).