Αι Επτάλοφοι Αθήναι και το Εθνικόν Αστεροσκοπείον Αθηνών

[…] Μπορεί κανείς να διακρίνει έξι βραχώδεις λόφους, που βρίσκονται πέριξ του ιερού βράχου της Ακροπόλεως και μας υπενθυμίζουν μια μεγαλειώδη περίοδο του ελληνικού έθνους, στην οποία για πρώτη φορά υπήρξε καταγραφή και αποτύπωση επιστημονικών δεδομένων σχετικά με το περιβάλλον.
Πράγματι, οι αρχαίοι κάτοικοι των Αθηνών απέδωσαν σ’ αυτούς τους λόφους ιδιότητες μεταφυσικές και ανθρώπινα επιτεύγματα, τη δημοκρατία, τις επιστήμες και τις τέχνες, τη φιλοσοφία, την τέχνη της αγόρευσης, τον αθλητισμό και το σεβασμό τους στις χθόνιες θεότητες και στο περιβάλλον γενικότερα. Η παρούσα πραγματεία έχει ως στόχο να αναδείξει άγνωστες πτυχές αυτής της τοπογραφίας των αρχαίων Αθηνών και τη σχέση της με φυσικά φαινόμενα, που παρέμεινε στη λήθη μέχρι το 19ο αι. Την εποχή αυτή, η ίδρυση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών ανέδειξε τις θρησκευτικές και αστρονομικές λειτουργίες των λόφων της αρχαίας πόλεως των Αθηνών.
Η σημασία των λόφων αυτών αναγνωρίστηκε από τους αρχαίους Αθηναίους, όπως φαίνεται και από τα ονόματά τους, τα οποία περιέγραφαν τις χρήσεις τους από την αρχαία αθηναϊκή κοινωνία. Οι επτά λόφοι της αρχαίας πόλεως των Αθηνών, χαρακτηριστικά των οποίων περιγράφονται εν συντομία στην πραγματεία, μπορούν να τοποθετηθούν σε σχέση με τον ιερό βράχο ως εξής: Δυτικά του ευρίσκονται τέσσερις λόφοι, ο λόφος του Αρείου Πάγου, ο λόφος των Μουσών, ο λόφος της Πνύκας και ο λόφος των Νυμφών, που καλύπτουν συνολική έκταση περίπου 700 στρεμμάτων. Βορειοανατολικά και ανατολικά του ιερού βράχου βρίσκονται ο λόφος του Λυκαβηττού και ο λόφος του Αρδηττού αντίστοιχα.
Η ανά χείρας πραγματεία αποσκοπεί όχι μόνο στην ιστορική αναδρομή του χώρου αλλά και στην ανάδειξη περιβαλλοντικών και άστρο μετεωρολογικών στοιχείων, τα οποία μέχρι σήμερα ήταν άγνωστα. Για παράδειγμα, η τοποθέτηση του Ηλιοτροπίου του Μέτωνα στην Πνύκα έγινε με το κριτήριο ότι ο παρατηρητής που βρισκόταν στη θέση του ηλιοτροπίου, κατά τις τροπές έβλεπε τον ήλιο να ανατέλλει ακριβώς από την κορυφή του Λυκαβηττού, ενώ κατά τις ισημερίες τον έβλεπε να δύει πίσω από την Πνύκα και μάλιστα κατά την προέκταση του μεγάλου άξονα της ελλείψεως που δημιουργεί η κάτοψη του ιερού βράχου. […] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)