Στο βιβλίο αυτό, προϊόν συνεργασίας μιας ιστορικού της τέχνης και ενός βυζαντινολόγου, επιχειρείται η ανατροπή της καθιερωμένης άποψης ότι το Βυζάντιο, ως κατάλοιπο της παρακμής της Ρώμης, διακρίνεται από χρόνια ιδεολογική και πολιτισμική αδράνεια.
Περιορίζοντας το χρονικό πλαίσιο της μελέτης στον 11ο και 12ο αιώνα, οι συγγραφείς εξετάζουν τις υλικές και δομικές μεταβολές στη βυζαντινή αυτοκρατορία, αντλώντας τεκμήρια από το χώρο της αρχαιολογίας, της φιλολογίας, των καλών και εφαρμοσμένων τεχνών: εικονογραφημένα χειρόγραφα, ψηφιδωτά, νομίσματα, κτίρια και λογοτεχνικά κείμενα αξιοποιούνται δημιουργικά για την κατανόηση των κοινωνικών αλλαγών.
Διερευνώνται οι εξελίξεις όχι μόνο στην οικονομική ζωή, το δίκαιο, την επιστήμη και την τέχνη, αλλά και σε πτυχές της καθημερινότητας (ένδυση, διατροφή, διασκέδαση), στους θεσμούς, τις κοινωνικές αξίες, την επαφή με τους ξένους πολιτισμούς και τη σχέση του δημιουργού με το έργο και το κοινό του.