Απομνημονεύματα

Τα 200 χρόνια από την Επανάσταση είναι μια επέτειος ορόσημο και προσκλητήριο. Μας προσκαλεί να θυμηθούμε, να διαβάσουμε, να στοχαστούμε, να μετουσιώσουμε τη συγκίνηση σε γνώση σε κριτικό και αυτοκριτικό λόγο. Για να ανταποκριθεί στο προφανές χρέος του, να τιμήσει τον Αγώνα με τρόπο παιδευτικό, το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία αποφάσισε να εκδώσει, στη σειρά ‘Κείμενα Μνήμης’ και με την ευθύνη της επιστημονικής επιτροπής που συστάθηκε γι΄αυτόν τον σκοπό, δυσεύρετα απομνημονεύματα/ημερολόγια αγωνιστών και ιστοριογραφήματα του 19^ου αιώνα που επικεντρώνονται στην Επανάσταση.
Ο πρώτος τόμος της σειράς, ήταν τα Απομνημονεύματα της δευτέρας πολιορκίας του Μεσολογγίου του Αρτέμιου Ν. Μίχου, ο δεύτερος τα Απομνημονεύματα πολεμικά του Χριστόφορου Περραιβού, ο τρίτος η Ιστορία του τακτικού στρατού 1821-1833 του Χρήστου Βυζάντιου, ο τέταρτος τα Απομνημονεύματα του περί αυτονομίας της Ελλάδος πολέμου των Κρητών του Καλλίνικου Κυριάκου Κριτοβουλίδη και ο πέμπτος το Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρείας του Ιωάννη Φιλήμονα.
Η σειρά ολοκληρώνεται με τα δίτομα Απομνημονεύματα του Κανέλλου Δεληγιάννη, προεστού από τα Λαγκάδια της Γορτυνίας, τα οποία εκδίδονται με την επιμέλεια του Νίκου Ροτζώκου. Το έργο παρέμεινε αδημοσίευτο πάνω από έναν αιώνα, παρά την επιθυμία του συγγραφέα τους να δημοσιευτεί ενόσω ζούσε.
Ο Δεληγιάννης Κανέλλος (1780-1862), Πελοποννήσιος προύχοντας, πρωτεργάτης της Επανάστασης του ’21 στο Μοριά, και μετέπειτα πολιτικός, απόγονος της γνωστής οικογένειας των Δεληγιάννηδων, Κοτζαμπάσηδων της περιοχής υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας, στην οποία μύησε και τον αδελφό του Πανάγο. Στις 23 Μαρτίου 1821 κήρυξε την Επανάσταση στη Γορτυνία, μαζί με τους αδελφούς του και τους Πλαπουταίους. Συμμετείχε στις πολιορκίες της Καρύταινας, της Τριπολιτσάς -όπου έχασε τον αδελφό του Θεόδωρο, εθελοντή όμηρο στην πολιορκημένη πόλη- και της Πάτρας. Ήλθε σε σφοδρή αντιπαράθεση με το Θ. Κολοκοτρώνη, που υπήρξε έμμισθο πρωτοπαλλήκαρό του την προεπαναστατική περίοδο, και αποσύρθηκε από την πολεμική δράση, για να επιστρέψει μετά την απόβαση του Ιμπραήμ στο Μοριά. Αντικαποδιστριακός, καταδικάστηκε σε φυλάκιση από τους ανθρώπους του Κυβερνήτη και υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος της Ελληνικής Βουλής, μετά την ψήφιση του Συντάγματος του 1844.