«Τα ιστορικά των εκπαιδευτηρίων της Πόλης περιγράφουν, με κάποια ιδιαιτερότητα, την προσπάθεια του μείζονος Ελληνισμού, για επιβίωση, μέσα στην Τουρκοκρατία, και αφομοίωση των νέων ρευμάτων, που έφθαναν στην Πόλη, είτε από τη Δύση, είτε από την Αθήνα, ως κέντρο εθνικό ελεύθερο. Η ιστορία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, που ιδρύθηκε το 1844 και στελέχωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο κυρίως, έχει ως τώρα μελετηθεί από τρεις ερευνητές, τον Απ. Μέξη, τον Βασ. Θ. Σταυρίδη και τον Αρ. Πασαδαίο. Οι δύο πρώτοι προσπάθησαν να συνθέσουν την ιστορία της Σχολής, στηριζόμενοι σε αρχειακό υλικό, και ο τρίτος συνδυάζοντας την ιστορία της Σχολής με την ιστορία της αρχιτεκτονικής των κτιρίων της. Μέρος του αρχείου της Σχολής, εκείνο που αναφέρεται στην περίοδο του πρώτου σχολάρχη της, Μητροπολίτη Σταυρουπόλεως Κωνσταντίνου Τυπάλδου (1844-1864), δεν βρίσκεται στη Σχολή, στη φυσική του θέση. Όταν ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος αποχώρησε από τη στολαρχία και επέστρεψε στη γενέτειρά του, το Ληξούρι της Κεφαλληνίας, πήρε μαζί με τα πράγματά του, τα ατομικά, και ολόκληρο το αρχείο της σχολαρχίας του, και μάλιστα όχι μόνο τα έγγραφα, αλλά και τις διατριβές-θέσεις των σπουδαστών της Σχολής, δηλαδή τις επιστημονικές τους εργασίες, που έγραφαν, ως ασκήσεις, στα διάφορα μαθήματα, οι σπουδαστές της θεολογίας…».
(από τον πρόλογο του βιβλίου)