Ο παρών τόμος περιλαμβάνει τα αναθεωρημένα κείμενα ανακοινώσεων που πραγματοποιήθηκε στο Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στις 17 Οκτωβρίου 1995, με θέμα «Το Άγιον όρος από την βυζαντινή στην οθωμανική πραγματικότητα, 14ος – 16ος αιώνες».
Στόχος της ημερίδας ήταν να εξετάσει προβλήματα που σχετίζονται με την ιστορία της αθωνικής πολιτείας και των μοναστηριών της σε μία χρονική περίοδο κατά την οποία συρρικνώνονται και σταδιακά εκλείπουν τα χριστιανικά κράτη της Βαλκανικής, ενώ συγχρόνως επεκτείνεται και παγιώνεται η οθωμανική κυριαρχία.
(από τον πρόλογο του βιβλίου)