Για μια ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα: Προτάσεις ανασυγκρότησης, θέματα και ρεύματα

Το βιβλίο περιλαμβάνει 33 μελέτες παλαιότερων και νεότερων νεοελληνιστών, πανεπιστημιακών και κριτικών, που συγκροτούν μια εναλλακτική, πολυπρισματική και ιστορικά προσανατολισμένη θεώρηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας του 20ού και των αρχών του 21ου αιώνα. Εστιάζει στη λογοτεχνική δημιουργία και στις σχέσεις της με την ευρωπαϊκή, στην ιστοριογραφία και στην κριτική ως διαμορφωτή λογοτεχνικών αντιλήψεων. Παράλληλα εξετάζεται το έργο που αποτέλεσε το αρχικό έναυσμα: η οκτάτομη “Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας” του Αλέξανδρου Αργυρίου, στη μνήμη του οποίου αφιερώθηκε τον Μάιο του 2011 ένα συνέδριο στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, από όπου προέκυψε ο παρών τόμος.
Το πρόσφατο λογοτεχνικό παρελθόν, ο 20ός αιώνας, ιστορείται πιο δύσκολα από το απώτερο, ακριβώς επειδή είναι πιο ζωντανό, πιο πολύμορφο. Προσφέρει όμως ένα προνομιακό πεδίο ώστε να δοκιμάσουμε καινούργιους προβληματισμούς. Το βιβλίο επιθυμεί να προκαλέσει ερεθίσματα, να αναδείξει θέματα και όχι να κλείσει κεφάλαια. Πώς γράφεται μια ιστορία της λογοτεχνίας σήμερα; “Ιστορία” δεν είναι μονάχα η εξιστόρηση του τι συνέβη, ούτε η απλή χρονολογική ταξινόμηση. Πρέπει να είναι μια αναζήτηση της αλληλουχίας (πού υπάρχει; πού όχι;), μια θεώρηση της λειτουργίας (τι δηλώνει η παρουσία, τι η απουσία;), που συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να γίνει τελική, θα είναι πάντα μερική, αλλά ίσως γι’ αυτό να πετυχαίνει γόνιμες διεισδύσεις, φωτίζοντας κάθε φορά κάποιες πτυχές πιο κρυμμένες, πιο αποκαλυπτικές των επιδράσεων που ασκεί η λογοτεχνία στους αναγνώστες.