Γλώσσα, γένος, φύλο

Στόχος της παρούσας έκδοσης είναι η καταγραφή του προβληματισμού για θέματα γλώσσας και φύλου σε σχέση με την ελληνική -που αν και περιορισμένος παρ’ όλα αυτά υπάρχει- και η αποτροπή μιας ενδεχόμενης παραγραφής των ζητημάτων που συνεπάγεται στην ελληνική κοινή γνώμη. Σημείο εκκίνησης στο εγχείρημα αυτό αποτελεί το κοινωνικό πρόβλημα, δηλαδή ο κοινωνικός σεξισμός σε βάρος των γυναικών που και σήμερα ακόμη (συν)καθορίζει την ελληνική πραγματικότητα. Αυτό δεν συνιστά φυσικά ένα “γυναικείο” ζήτημα, αλλά ένα ζήτημα σχέσεων, σχέσεων εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα. Γλωσσολογική αφετηρία αποτελεί η θέση ότι η γλώσσα δεν αντανακλά μόνο παθητικά την κοινωνία, αλλά είναι συστατικός παράγοντας στη συγκρότησή της και κατά συνέπεια ενέχεται δια των ομιλητών και ομιλητριών της στην παραγωγή και αναπαραγωγή των κοινωνικών ανισοτήτων και των ιδεολογιών που τις συντηρούν. Η αποδοχή μιας διαλεκτικής σχέσης μεταξύ γλώσσας και κοινωνίας, σε συνδυασμό με τη βασική θέση περί κοινωνικού σεξισμού, επιβάλλουν τη διερεύνηση της συμβολής της γλώσσας στη διατήρηση της ανισότητας στις σχέσεις των φύλων: η γλωσσολογία δεν μπορεί να είναι υπεύθυνη π.χ. για μια εξήγηση της οικουμενικότητας της αντρικής κυριαρχίας. Πρέπει όμως να χρεωθεί την ευθύνη για την αποκάλυψη του ρόλου της γλώσσας στη διατήρηση και την αναπαραγωγή των σχέσεων ανισότητας ανάμεσα στα δύο φύλα (αλλά και άλλων ανισοτήτων).