Προσεγγίζοντας τους πολλούς: δημώδης πεζός λόγος για την «Αμαρτωλών σωτηρία»
Τα χρόνια που ακολούθησαν την Άλωση έως το β΄ μισό του 16ου αιώνα χαρακτηρίστηκαν από την απουσία οποιασδήποτε μορφής οργανωμένης εκπαίδευσης, σημαδεύτηκαν από πνευματική αδράνεια, έκαναν αισθητή την απαιδευσία των Ελλήνων στον υπό οθωμανική κυριαρχία ελληνικό χώρο. Για όσους Έλληνες ανησυχούσαν ακόμη για την παιδεία των ομοεθνών τους, η ανάγκη χρήσης της κοινής, δημώδους γλώσσας, ως μέσο προσέγγισης, αλλά και διαπαιδαγώγησης των πολλών, έγινε σταδιακά συνειδητή.
Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται ο μοναχός Αγάπιος Λάνδος ο Κρής (περ. 1595–1656/7). Με μόρφωση, ανήσυχος και ανεξάρτητος χαρακτήρας, περιηγήθηκε πολλές περιοχές της ηπειρωτικής και νησιωτικής Ελλάδας, όπου έδρασε ως ιεροκήρυκας, ενώ παράλληλα ανέπτυξε πλούσια συγγραφική δράση.
Οδεύοντας προς τον Δεκαπενταύγουστο, με αφορμή ένα πρόσφατα ταυτισμένο παλαιό έντυπο της Συλλογής Παπακώστα στο Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο ΜΙΕΤ και μια νέα έκδοση του ΜΙΕΤ, θα αναφερθούμε στο έργο του ως ενός από τους παραγωγικότερους εκφραστές του δημώδους πεζού λόγου.
