Λεξικό της Τσακώνικης Διαλέκτου, τόμος πρώτος Α-Ι

Τόσο με το Λεξικό του, όσο και με τις άλλες του εργασίες, ο Μ. Δέφνερ συνετέλεσε, περισσότερο από κάθε άλλον, στην αναγνώριση της αξίας της τσακωνικής διαλέκτου και στην άρση κάθε αμφιβολίας για την καταγωγή της. Όσοι αμφισβητούσαν ως τότε την καταγωγή της και την αξία της, συνήθως από άγνοια, δεν είχαν πια λόγους να επιμείνουν σ’ αυτή τους την αμφισβήτηση.
Έγινε, ωστόσο, αρκετά νωρίς, φανερή η ανάγκη για την έκδοση ενός νέου Λεξικού της Τσακωνικής. Πρώτα, επειδή από το Λεξικό του Δέφνερ λείπει ένας μεγάλος αριθμός λέξεων, που η απουσία τους μειώνει αρκετά την αξία του, και που θα ήταν κρίμα ν’ αφεθούν στην εξαφάνιση. Ο Δέφνερ είχε συγκεντρώσει το υλικό του κυρίως από το Λεωνίδιο, από μια κωμόπολη με αστικό, ήδη από τότε, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της, που πολύ νωρίς είχε αρχίσει να εγκαταλείπει τη διάλεκτο. Ξένος, άλλωστε, ο ίδιος, ήταν δύσκολο να συνεννοηθεί με τους αξενίτευτους ηλικιωμένους Λεωνιδιώτες, για να αντλήσει απ’ αυτούς το γνήσιο, το ανόθευτο υλικό που του χρειαζόταν, ενώ, από το άλλο μέρος, θα ήταν πολυτέλεια για τις αγρότισσες της εποχής εκείνης να μιλούν καλά και τα κοινά Νεοελληνικά. Στα άλλα τσακωνοχώρια ο Δέφνερ δεν φαίνεται να έμεινε αρκετό διάστημα.
Έτσι, αναγκαστικά, περιορίστηκε στους αστούς Λεωνιδιώτες, που ο αριθμός τους είχε τότε αυξηθεί με την άφιξη πολλών ξενιτεμένων από το εξωτερικό – Ρωσία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τουρκία, Αίγυπτο. Η περιορισμένη επαφή του Δέφνερ με αγρότες και βοσκούς, που αποτελούν το συντηρητικό μέρος μιας κοινωνίας, φαίνεται από την απουσία πολλών όρων της ζωής του σπιτιού, γεωργικών και ποιμενικών, στους οποίους ιδιαίτερα έπρεπε να προσέξει, αφού στα κεφάλαια αυτά, προπάντων, οι κάτοικοι διατηρούσαν ακόμα καλά τη διάλεκτο. Η συνεργασία λοιπόν του Δέφνερ περιορίστηκε στους μορφωμένους του τόπου -γιατρούς, ιερωμένους, δασκάλους και ξενιτεμένους- που, την εποχή εκείνη, μιλούσαν τα κοινά Νεοελληνικά και όχι τη διάλεκτο. Γίνεται, άλλωστε, αυτό φανερό και από το πλήθος των λέξεων της κοινής Νεοελληνικής που περιέχονται στο Λεξικό του, και που, όπως θα ιδεί παρακάτω ο αναγνώστης, δεν τις περιλάβαμε όλες στο Λεξικό μας, αφού και σήμερα ακόμα είναι ξένες προς τη διάλεκτο. Στις ίδιες πηγές είχαν προστρέξει, αρκετές δεκαετίες νωρίτερα, και οι πληροφορητές του Κ. Οικονόμου, όπως θα δούμε παρακάτω. […]

(Από την εισαγωγή της έκδοσης)