Νεωτερικές τάσεις στην ιστοριογραφία των Μακεδόνων. Η περίπτωση της Συνέχειας Θεοφάνη

«Η ομάδα των ιστοριογραφικών έργων του 10ου αιώνα στην οποία αποδόθηκε η συμβατική ονομασία Scriptores post Theophanem (οι μετά Θεοφάνην) ή Theophanes Continuatus (Συνέχεια Θεοφάνη), έχει εύλογα προσελκύσει το αδιάλειπτο ενδιαφέρον των μελετητών όχι μόνον λόγω του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο παρήχθη και της προσωπικότητας του εμπνευστή της Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογέννητου, συγκροτώντας ανακτορική ιστοριογραφία με σαφή πολιτικό προσανατολισμό, αλλά και εξαιτίας της νεωτερικής δομής και εν γένει του λογοτεχνικού της χαρακτήρα. Η επιστημονική έρευνα, πάντως, δεν είχε έως τώρα προχωρήσει σε ενδελεχή λογοτεχνική ανάλυση του έργου, λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό-κοινωνικό-λογοτεχνικό συγκείμενό του∙ κατά συνέπεια, δεν έχει δει το φως της δημοσιότητας καμία «συνολική» μελέτη, η οποία να εξετάζει τη Συνέχεια Θεοφάνη από τη σκοπιά αυτή.

[…]Τα τέσσερα πρώτα βιβλία, τα οποία θα μας απασχολήσουν εδώ, αφιερώνονται, όπως είναι ευρύτερα γνωστό, καθένα ξεχωριστά, σε έναν αυτοκράτορα (Λέοντα Ε΄, Μιχαήλ Β΄, Θεόφιλο και Μιχαήλ Γ’ αντίστοιχα) και γράφτηκαν κατά παραγγελία του Κωνσταντίνου Ζ΄, από άγνωστο συγγραφέα (ή συγγραφείς).

Στην προκείμενη μελέτη η Συνέχεια Θεοφάνη εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της συγγραφικής παραγωγής της αυλής του Πορφυρογέννητου, ενώ θίγονται ζητήματα, όπως ο χρόνος σύνθεσης του έργου, τα χειρόγραφα και οι εκδόσεις του∙ διερευνώνται επιπλέον η δομή, το περιεχόμενο και οι αφηγηματικές τεχνικές του κειμένου, με υποβοήθηση από τη θεωρία της λογοτεχνίας…».

(από τον πρόλογο του βιβλίου)