Δύο χωριστά προβλήματα αποτελούν τη βάση του βιβλίου: η εμφάνιση και η εξέλιξη του μοναχισμού στον Άθω και η διοικητική του οργάνωση. Ο αθωνικός μοναχισμός, από την εμφάνισή του τον 9ο αιώνα ως τον 11ο, εξετάζεται και αναλύεται μέσα από καθαρά βυζαντινές πηγές και τοποθετείται στο γενικότερο πλαίσιο του βυζαντινού μοναχισμού, τμήμα του οποίου αποτελούσαν και οι Αθωνίτες μοναχοί. Ενώ στηρίχτηκε στις ίδιες βάσεις διοίκησης με τα άλλα μοναστικά κέντρα του Βυζαντίου, εξελίχθηκε σε ένα σύστημα γερά συγκροτημένο, ιεραρχημένο με έντονα συγκεντρωτικό χαρακτήρα, που παρ’ όλες τις αντιξοότητες, εσωτερικές και εξωτερικές, κράτησε σθεναρά τα ηνία του αυτόνομου κράτους ως το τέλος του 16ου αιώνα, όταν είδε το φως μια νέα μορφή διοίκησης
Ο αθωνικός μοναχισμός
Ο αθωνικός μοναχισμός
Φωτεινό παράθυρο