Ο Σαίξπηρ σήμερα

Τον Απρίλιο του 2014 έλαβα μία επιστολή από το Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης με την πρόσκληση να απευθύνω την κεντρική ομιλία στο Α΄ Ιρανικό Συνέδριο για τον Σαίξπηρ.
Αποφάσισα να πάω, χωρίς δεύτερη σκέψη. Ήταν ένα πολύ παλιό μου όνειρο να ταξιδέψω στο Ιράν. […]
Ο Σαίξπηρ ήταν το μαγικό χαλί που με είχε μεταφέρει στο Ιράν· τί σημαίνει αυτό; Επί τέσσερις και πλέον αιώνες ο Σαίξπηρ λειτουργεί ως κρίσιμος δεσμός υπέρβασης των συνόρων που χωρίζουν κουλτούρες, ιδεολογίες, θρησκείες, έθνη και όλους τους άλλους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι ορίζουν και περιχαρακώνουν την ταυτότητά τους. Οι διαφορές βέβαια παραμένουν – ο Σαίξπηρ δεν μπορεί έτσι απλά να τις απαλείψει, προσφέρει εντούτοις την ευκαιρία της καταλλαγής, όπως την αποκαλούσε ο ίδιος. […]
Πολλοί από τους μελετητές του Σαίξπηρ της γενιάς μου προσέγγιζαν αυτόν το διάλογο με ακραίο σκεπτικισμό· προτεραιότητά τους ήταν να αποκαλύψουν τις ιδεολογικές βλέψεις τις οποίες εξυπηρετούσε και συνάμα απέκρυπτε, να εντρυφήσουν στο αρχικό περιβάλλον των έργων και να διερευνήσουν το εντελώς διαφορετικό περιβάλλον στο όποιο γίνεται σήμερα ή πρόσληψή τους. Θέλαμε να εντοπίσουμε, κατά κάποιον τρόπο, τους μυστικούς αστυνομικούς που καραδοκούσαν στο θέατρο όπου ανέβαιναν και στο τυπογραφείο όπου τυπώνονταν. Θαυμάσια όλα αυτά: ήταν ένα συναρπαστικό έργο, από το οποίο αντλήσαμε δύναμη και εγώ και οι σύγχρονοί μου επί δεκαετίες. Αμελήσαμε όμως παντελώς σχεδόν να αναρωτηθούμε πώς ο Σαίξπηρ κατάφερε να κάνει το έργο του έναν τόπο στον οποίο μπορούμε όλοι να συναντηθούμε. […]