Οι αρετές της περιαυτολογίας

Ο αυτοέπαινος, ο αυτοθαυμασμός και ο κομπασμός ήταν γνώριμες συνήθειες στην αρχαιότητα —όπως άλλωστε και σήμερα. Το πάθος αυτό, που γινόταν κάποτε μανία, χαρακτήριζε όλων των ειδών τους ανθρώπους, πλούσιους και φτωχούς, επιφανείς και αφανείς, νέους και γέροντες— μολονότι ενδέχεται να εκδηλωνόταν κάπως συχνότερα στους γέροντες. Και όπως ακριβώς σήμερα, προκαλούσε συχνά δυσαρέσκεια, λύπηση, ενόχληση, εχθρότητα ή και αηδία. Επειδή ωστόσο λίγοι μπορούσαν να αποφύγουν την περιαυτολογία, ο Πλούταρχος, στην πραγματεία του που περιλαμβάνει ο τόμος αυτός, ανέλαβε να δώσει συμβουλές ώστε να μετριάζονται οι αρνητικές αντιδράσεις και να επιτυγχάνεται κάποιο όφελος. Ο Αίλιος Αριστείδης πάλι, στο δεύτερο κείμενο που περιλαμβάνει ο τόμος, ισχυρίζεται ότι ακόμα και ο ακραίος κομπασμός είναι κάποτε αδήριτη ανάγκη καθώς και χρέος προς την αλήθεια.