Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, χάρη στις εμπνευσμένες ενέργειες του αείμνηστου καθηγητή Βασιλείου Φραγκούλη και την ενεργητική διάθεση πνευματικών ανθρώπων του νησιού μας ιδρύθηκε η Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών με σκοπό τη συλλογή λαογραφικού, γλωσσικού και πολιτιστικού υλικού από τα μεγάλα αποθέματα του τόπου μας.
Στον χώρο του Ιονίου είχε προηγηθεί, το 1952, η Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών, για να ακολουθήσει το 1975 η Εταιρεία Κεφαλληνιακών Ιστορικών Ερευνών, το 1982 η Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών και πολύ πρόσφατα η Εταιρεία Παξινών Μελετών.
Στην πορεία των 50 χρόνων που φέτος γιορτάζουμε, σεβαστοί και πολύ αξιόλογοι Έλληνες επιστήμονες διάφορων επιστημονικών κλάδων δέχθηκαν τις προσκλήσεις της ΕΛΜ, μελέτησαν ιστορικές πηγές και στα ετήσια Συμπόσια ή Συνέδρια παρουσίασαν αξιοζήλευτα επιστημονικά στοιχεία ανοίγοντας νέους ορίζοντες για την ιστορία και τον πολιτισμό της Λευκάδας.
Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην οργάνωση του Ζ’ Πανιόνιου Συνεδρίου, που έγινε τον Μάιο του 2002 στην πόλη μας και αποτέλεσε σταθμό οργάνωσης και έκδοσης επιστημονικών συμπερασμάτων. Τα Πρακτικά του εκδόθηκαν από την ΕΛΜ σε δύο ογκώδεις τόμους.
Οι επιστημονικές εισηγήσεις στις ετήσιες εκδηλώσεις της ΕΛΜ βρίσκονται καταχωρισμένες στα 80 και πλέον βιβλία, τα οποία η Εταιρεία έχει μέχρι σήμερα εκδώσει. Άνετα μπορούμε να πούμε ότι έχει δημιουργήσει μια βιβλιοθήκη που καλύπτει γεγονότα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
(απόσπασμα από το βιβλίο)