Ταξιδεύοντας από την Αθήνα στο Μπιζάνι

“Θα ‘πρεπε κάποτε να συγκεντρωθούν σ’ έναν τόμο (ή σε σειρά τόμων) όλες αυτές οι ανταποκρίσεις (και οι αναμνήσεις) από το Μέτωπο της Ηπείρου – τουλάχιστον οι αξιολογότερες. Είναι ιστορικές μαρτυρίες και λογοτεχνικές σελίδες ανεπανάληπτες”.
Αύτη την ιδέα του αλησμόνητου Λ. Βρανούση, ενός εκ των πρωτεργατών της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών, να συγκεντρωθούν σ’ ένα τόμο οι δημοσιογραφικές ανταποκρίσεις, τα καθαρώς λογοτεχνικά κείμενα και οι αναμνήσεις-ιστορικές μαρτυρίες Ελλήνων και ξένων από το Ηπειρωτικό μέτωπο του 1912-13, υλοποιήθηκε, κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, από την κ. Ελένη Χατζούδη – Τούντα. Η πολύχρονη, επίπονη και επίμονη ερευνά της βλέπει τώρα το φως της δημοσιότητος, με την ευκαιρία του εορτασμού της εκατοστής επετείου από της απελευθερώσεως των Ιωαννίνων. Τη συγχαίρουμε και την ευχαριστούμε θερμώς.
Τα δημοσιευόμενα κείμενα, έτσι ανθολογημένα και ταξιθετημένα, παρακολουθούν και καταγράφουν τις πολεμικές επιχειρήσεις και τη ζωή τού μετώπου από των προμηνυμάτων και της ενάρξεως τού πολέμου (Οκτώβριος 1912) μέχρι της κορυφώσεώς του, της απελευθερώσεως των Ιωαννίνων, και τού πανελληνίου, και όπου γης Έλλην και Φιλέλλην, πανηγυρισμού.
Τα κείμενα, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, είναι κείμενα ζέουσας ύλης, πού οι συγγραφείς τους, διακεκριμένοι δημοσιογράφοι και δόκιμοι λογοτέχνες, (Ν. Χ. Λάσκαρης, οι φιλέλληνες Jean Laine και T. Palmer Newbould, Γ. Βεντήρης, Σπύρος Μελάς, Παύλος Νιρβάνας, Στάμ Στάμ, Νίκος Καρβούνης, Ζαχ. Παπαντωνίου, Άριστος Καμπάνης, Κώστας Ούράνης κ.ά), αλλά και απλοί στρατιώτες, εναλλάσσουν τη λόγχη με τη γραφίδα και, μ’ όλο τον κίνδυνο πού ενέχει η εναλλαγή αυτή, καθώς ενεργούν υπό το κράτος έντονου συγκινήσεως, αφήνουν εντούτοις ανέγγιχτο τον πυρήνα της αληθείας των γεγονότων πού ζουν και περιγράφουν.
Μέσα από τα κείμενα, ιδιαιτέρως των απλών πολεμιστών, πού στον έρωτα για την πατρίδα, όπως γράφτηκε, χώρεσαν όλους τούς μικρούς έρωτες, τα όνειρα, τις φιλοδοξίες, τους πόθους και τις θυσίες τους, όλη τους τη ζωή, προβάλλουν ανθρώπινες στιγμές, πού συγκινούν και λυγίζουν κάθε ψυχή. [. . .] (Από την έκδοση)