Χρήσεις της γλώσσας

Πόσα χωράει σήμερα η γλώσσα;
Πολλά, απ’ ό,τι φαίνεται, μια και στις φυσικές γλώσσες βάζουν σήμερα τη σφραγίδα τους και ενσωματώνονται συμπεριφορές, στάσεις, σύμβολα προερχόμενα από κόσμους που δεν είναι «οι κόσμοι του λόγου και του κειμένου». Παραδείγματος χάριν, το σύγχρονο management εκπαιδεύει στην παρατήρηση της γλώσσας του σώματος. Μα πάμπολλοι είναι αυτοί που και στις διαπροσωπικές τους σχέσεις επικαλούνται την κινησιολογία ως αγωγό και ως μέτρο της επικοινωνίας τους.
Υπάρχει όμως πράγματι κάποιος ξεχωριστός και καινοφανής συσχετισμός της γλώσσας με το σώμα, το ύφος και την εικόνα; Και αν ναι, αυτή η διευρυμένη γλώσσα είναι σε θέση να χωρέσει ακόμα την πολιτική; Ο πολιτικός λόγος, οι λέξεις των πολιτικών παρατάξεων μπορούν να ενσωματωθούν και να παραγάγουν διακριτές σημασίες μέσα στο άπειρο των συμβολισμών, των εικόνων, μέσα σε αυτή την κατά βάση εμπορική φλυαρία του σύγχρονου πολιτισμού; Ή τελικά υποκύπτουν και γίνονται άλλη μια εστία θορύβου και ασυναρτησίας; Ή αλλιώς, πιο θετικά τώρα, μήπως ο λόγος (ορθός, κριτικός, στοχαστικός, πολιτικός) έχει εμπλουτιστεί ριζικά από τις γλωσσικές φόρμες μιας πολιτισμικής εικονολογίας; […] (Παναγής Παναγιωτόπουλος, Οικειότητα και εξατομίκευση)