Δωρεάν μεταφορικά από 45€
Αποστολή εντός 3 ημερών

«Δεν έκανα καμία επανάσταση». Η αντιστασιακή ζωγραφική του Δημοσθένη Κοκκινίδη στα χρόνια της Χούντας

Αφιερώματα
«Δεν έκανα καμία επανάσταση». Η αντιστασιακή ζωγραφική του Δημοσθένη Κοκκινίδη στα χρόνια της Χούντας

Τέσσερα χρόνια πέρασαν χωρίς τον Δημοσθένη Κοκκινίδη. Ο Μίμης, όπως συστηνόταν και όπως τον γνώριζαν όλοι, υπήρξε αναμφίβολα ένας καλλιτέχνης που η συμβολή του στη διαμόρφωση της μεταπολεμικής τέχνης στην Ελλάδα ήταν καίρια, αλλά η εμβέλεια του έργου του από πολύ νωρίς ξεπέρασε τα στενά όρια της τέχνης, καθώς η γενεσιουργός αιτία του μεγαλύτερου μέρους της δημιουργίας του μέχρι τη δεύτερη περίοδο της μεταπολίτευσης ήταν η κοινωνική κριτική. Πέρα όμως από το καθαυτό καλλιτεχνικό του έργο, ανεκτίμητη υπήρξε και η συνεισφορά του στην καλλιτεχνική παιδεία του τόπου με τη διδασκαλία του στην ΑΣΚΤ.

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης είχε την τύχη να συνδεθεί στενά μαζί του. Από το 1995 έως το 2019 ο Δημοσθένης Κοκκινίδης διετέλεσε συστηματικά μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος, στο οποίο μάλιστα έκανε την τιμή να δωρίσει το πολυτιμότατο αρχείο του, επισφραγίζοντας μια μακρόχρονη και γόνιμη συνεργασία. Ως φόρο τιμής για την επέτειο της απώλειάς του και με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, ανασύρουμε από το αρχείο του καλλιτέχνη τεκμήρια και παραθέτουμε αυτοβιογραφικές μαρτυρίες που αφορούν την περίοδο της δικτατορίας.

 

Άρχισα να ζωγραφίζω τους διωκόμενους. Δηλαδή «παρέα» μου ήταν η εξορία, η φυλακή, οι διωκόμενοι. Αργότερα ονομάσαμε αυτή την ενότητα «Ταυτότητες». Αυτή την ενότητα την παρουσίασα στη Ζουμπουλάκη, στην Κριεζώτου. το ’71 […].

 

Φοβόμασταν ότι θα την κατεβάσει η Χούντα, αλλά τη γλιτώσαμε. Ίσως την περίοδο εκείνη να φοβούνταν τον ντόρο που θα δημιουργούσε προς τα έξω το κλείσιμο μιας έκθεσης — είχε ξεκινήσει ο ξένος Tύπος να καταγγέλλει τη Χούντα ότι κυνηγάει τη διανόηση και τους πνευματικούς ανθρώπους. Τιμή μου θα ήταν βέβαια να την έκλειναν και να γινόταν και ντόρος. Άλλωστε δεν ήταν καμία έκθεση που έκανε μπαμ αντιστασιακό, ήρεμη έκθεση ήταν, με πορτρέτα διωκομένων. Δεν έκανα καμία επανάσταση. Μετά από αυτή την έκθεση σταμάτησα με τις «Ταυτότητες», επειδή και η Πέπη [σ.σ.: Σβορώνου, ζωγράφος, σύζυγος του ΔΚ] επέμενε: «Μίμη, μην τα κάνεις αυτά. Θα σε βουτήξουνε, και θα τρέχω στις φυλακές, να σε γυρεύω», μου έλεγε.

 

Εκεί παρουσίασα το πορτρέτο του Μαγκάκη, ολόσωμο, τον Σάκη τον Καράγιωργα και τον Παύλο Ζάννα. Φυσικά δεν έβαλα αποκάτω τα ονόματά τους […].

 

Του Καράγιωργα, να το πω, όταν τον αποφυλακίσανε, μετά την περιπέτεια που είχε με τη βόμβα που είχε σκάσει στα χέρια του επί Χούντας —το ’73 πρέπει να ’τανε—, τότε τον απελευθέρωσαν, που γύρισε σπίτι του ο άνθρωπος, και ήμασταν στην Καλλιθέα με την Πέπη, και της λέω: «Πάρε το πορτρέτο του Καράγιωργα, και πάμε κατευθείαν σπίτι του». Τον πήραμε τηλέφωνο — έμενε κάπου στη Βεΐκου, στο Κουκάκι. Απόξω ήταν ασφαλίτες κάνα δυο και με ρώτησαν ποιος είμαι. «Ο ζωγράφος Κοκκινίδης», τους είπα, και ανεβήκαμε πάνω με την Πέπη και του έδωσα τον πίνακα. Του είπα: «Χάρηκα πολύ που απελευθερώθηκες». Ήταν μπανταρισμένο το χέρι του ακόμα, και γίναμε φίλοι από τότε.

 

 

kokkinidis-6

Εξώφυλλο έκδοσης του Ιδρύματος Σάκη Καράγιωργα

 

 

kokkinidis-4

Το εξώφυλλο του καταλόγου από την έκθεση στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη το 1971

 

 

kokkinidis-2

«Το Βήμα», 12.12.1971

 

 

kokkinidis-6

Το σχετικό δημοσίευμα του Αλέκου Ξύδη

 

 

Φωτογραφία εξωφύλλου:
Διαφάνεια του έργου:
Πορτραίτο Σ.Κ., 1970
Λάδι σε καμβά, 130 × 100 εκ.
Ιδιωτική συλλογή

 

 

 

 

Κωνσταντίνος Φιολάκης

Διαχείριση Καλλιτεχνικών Αρχείων & Ψηφιακών Συλλογών ΜΙΕΤ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Στις 4 Φεβρουαρίου 2023 συμπληρώνονται τρία χρόνια από τον θάνατο του ζωγράφου Δημοσθένη Κοκκινίδη, ο οποίος ως Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΜΙΕΤ κατά την περίοδο 1995–2019 συνέβαλε αποφασιστικά στη χάραξη και την οργάνωση του πολιτιστικού και μορφωτικού έργου του Ιδρύματος. Ως επιστέγασμα της προσφοράς του, δώρισε στο ΜΙΕΤ σημαντικό αριθμό έργων του (σχέδια και καμβάδες), καθώς και το σύνολο του αρχείου του.
4 ΦΕΒ 2021
Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από το θάνατο του Δημοσθένη Κοκκινίδη, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης τιμά τον μεγάλο Έλληνα ζωγράφο παρουσιάζοντας στο κοινό πλούσιο δημοσιευμένο και αδημοσίευτο αρχειακό υλικό (συνεντεύξεις, διαλέξεις, τηλεοπτικές εκπομπές κλπ.), που αναδεικνύει την πνευματική προσωπικότητά του και την προσφορά του στον νεοελληνικό πολιτισμό. Μέλος του Διοικητικό Συμβουλίου του ΜΙΕΤ από το 1995 έως το 2019, ο Δημοσθένης Κοκκινίδης συνετέλεσε αποφασιστικά στη διαμόρφωση του καλλιτεχνικού προγραμματισμού του. Ως επιστέγασμα της προσφοράς του, δώρισε στο Ίδρυμα μεγάλο αριθμό έργων του (σε μουσαμά και χαρτί) και σημαντικό τμήμα του αρχείου του.