Η εξέλιξη της ελληνικής γραφής και η ιστορία του βυζαντινού βιβλίου δεν σταματούν ούτε μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης ούτε με την εφεύρεση και εξάπλωση της τυπογραφίας. Στον 15ο και 16ο αιώνα το ελληνικό χειρόγραφο μεταναστεύει και σταδιοδρομεί στη Δύση, αλλά συγχρόνως παραμένει και γνωρίζει νέα ακμή στην Ανατολή. Η φυγή των Ελλήνων λογίων στη Δύση της Αναγέννησης και κυρίως στην Ιταλία συνοδεύθηκε από την προσπάθεια για την διατήρηση των γραπτών μνημείων του βυζαντινού πολιτισμού. Η προσπάθεια αυτή, που συνέπεσε χρονικά με την εκδήλωση του ενδιαφέροντος των ουμανιστών στην Ευρώπη για τα έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και τις κλασικές σπουδές, εκφράσθηκε καταρχήν με τη μαζική και συστηματική συλλογή χειρογράφων από την Ανατολή και τη δημιουργία βιβλιοθηκών ή συλλογών ελληνικών χειρογράφων. ( . . .)